Τι είναι;
Ο όρος υποδηλώνει ακούσιες, βίαιες και επαναλαμβανόμενες συσπάσεις του σφικτήρα μυός των βλεφάρων (βλεφαρόσπασμος) ή και του αντιστοίχου μισού προσώπου (σπασμός ημιπροσωπικού).
Περιγραφή της Νόσου
Διακρίνεται σε:
που χαρακτηρίζεται από αγνώστου αιτιολογίας, βίαιες, ακούσιες, παρατεταμένες συγκλίσεις των βλεφάρων, δηλαδή, κλείσιμο των βλεφάρων λόγω του έντονου σπασμού χωρίς να μπορεί να το ελέγχει ο ασθενής.
που χαρακτηρίζεται από ακούσιους σπασμούς του μισού προσώπου (hemifacial spasm). Πρόκειται για κλείσιμο των βλεφάρων στη μια πλευρά του προσώπου (σπασμός βλεφάρων) και του αντίστοιχου μισού προσώπου
που χαρακτηρίζεται από συνδυασμό βλεφαρόσπασμου και προσβολής των κάτω προσωπικών και τραχηλικών μυών.
Ο ιδιοπαθής βλεφαρόσπασμος σε προχωρημένο στάδιο δύναται να καταστήσει τον ασθενή λειτουργικά «τυφλό». Συνήθως εμφανίζεται μετά την πέμπτη δεκαετία της ζωής του με συχνότερη εμφάνιση στις γυναίκες (αναλογία 3:1). Ο σπασμός επιδεινώνεται από έντονο stress, έντονο φως ή θορύβους.
Οι ασθενείς που πάσχουν από ιδιοπαθή βλεφαρόσπασμο ή σπασμό ημιπροσωπικού έχουν και ξηροφθαλμία γι’αυτό κρίνονται απαραίτητα τα λιπαντικά σκευάσματα (π.χ. φυσικά δάκρυα) για την επιφάνεια του ματιού. Με τις λιπαντικές σταγόνες αποφεύγεται η πρόκληση επιπλέον σπασμού των βλεφάρων αντανακλαστικά, λόγω της ξηρότητας (άρα και της ενόχλησης που επιφέρει αυτή) της επιφάνειας του ματιού.
Ασθενής με ιδιοπαθή βλεφαρόσπασμο
Ασθενής με έντονο σπασμό και στα τέσσερα βλέφαρα με ιδιαίτερη ένταση στη δεξιά πλευρά.
Ο σπασμός σε πλήρη εξέλιξη, δηλαδή και τα τέσσερα βλέφαρα είναι ερμητικά κλειστά λόγω σπασμού, οπότε ο ασθενής κατά τη διάρκεια αυτού, γίνεται λειτουργικά «τυφλός».
Αντιμετώπιση
Ενέσεις Βοτουλινικής Τοξίνης (Botox)
Η βοτουλινική τοξίνη εφαρμόζεται με ασφάλεια από το 1985. Οι οφθαλμίατροι ήταν από τις πρώτες ειδικότητες που τη χρησιμοποίησαν τόσο στον βλεφαρόσπασμο όσο και στον παραλυτικό στραβισμό. Προκαλεί προσωρινή παράλυση των μυών, παρεμποδίζοντας την απελευθέρωση ακετυλοχολίνης (η οποία είναι ο νευροδιαβιβαστής) από τις τελικές νευρικές απολήξεις άρα και τη μετάδοση της όποιας εντολής διαμέσου των νεύρων. Η έναρξη της δράσης επέρχεται 5-10 ημέρες μετά την έκχυση και η διάρκεια του αποτελέσματος στους περισσότερους ασθενείς κυμαίνεται συνήθως στους 3-4 μήνες. Ωστόσο, υπάρχουν και λίγοι ασθενείς που η δράση της μπορεί να φτάσει τους 6-7 μήνες. Αξίζει να σημειωθεί ότι δεν υπάρχει οριστική θεραπεία. Η λύση του ακούσιου σπασμού των βλεφάρων με την βοτουλινική τοξίνη αποκαθιστά την λειτουργικότητα των ασθενών που παύουν να είναι λειτουργικά τυφλοί λόγω του έντονου σπασμού. Η βοτουλινική τοξίνη δεν προσφέρει ίαση, αλλά βελτιώνει σημαντικά την ποιότητα ζωής.